Ikarus IK-2

[Miroslav Š.]

Ikarus IK-2
MONOGRAPHS SPECIAL EDITION IN 3D No.13
Izdavač: KAGERO
Autori: Aleksandar M. Ognjević i Branislav J. Mirkov
Jezik pisanja: engleski
ISBN 978-83-66148-62-8
Prilog: Miroslav D. Šljivić
Tridesetih godina prošlog veka Kraljevina Jugoslavija je pokušavala da pronađe svoj put u tehničko tehnološkom razvoju tj. nastojala je da bude što više nezavisna i u tom smislu. Korak po korak u nekim sferama joj je to polazilo za rukom planski a u nekim delovima zahvaljujući izuzetnom entuzijazmu pojedinaca koji su bili prilično smeli i nadasve vešti u svojim profesijama. Dvojica sjajnih vazduhoplovnih inženjera, Ljubomir D. Ilić i Kosta I. Sivčev, su bili među njima. Obojica su u to vreme bili zaposleni u Tehničkom odeljenju Komande vazduhoplovstva i bili su već dokazani u svom poslu pa su nezvanično, u svojoj režiji i nakon posla krenuli u realizaciju svoje ideje. Ta ideja je bila, kako se ispostavilo, jedan od stubova domaće vazduhoplovne konstruktorske misli jer je po prvi put konstruisan i izrađen domaći savremeni lovački avion. IK-2 je bio prvi domaći lovac koji je bio međukorak između dvokrilaca i sve više nadolazećih modernih niskokrilaca, imao je metalnu konstrukciju, topovsko naoružanje i dostizao je brzinu od 435km/h (u oktobru 1936. nezvanično najbrži avion u Evropi sa neuvlačećim stajnim trapom). Cela ideja konstrukcije se zasnivala na konstrukcionom rešenju čuvenog poljskog avijatičara i konstruktora Žigmunda Rafaela Pulavskog koji se proslavio upravo konstruisanjem lovca metalne konstrukcije sa tkzv. Galebovim krilom (po obliku a po nazivu Pulawski wing). Knjiga Ikarus IK-2 autora Aleksandra M. Ognjevića i Branislava J. Mirkova nam predstavlja kompletnu priču o ovom vazduhoplovu, njegovim konstruktorima, sudbini Ike2 pre rata, tokom Aprilskog rata 1941. i kasnije tokom Drugog svetskog rata u službi ZNDH. Autori su uspeli da na pitak način predstave sve faze razvoja konstrukcije i izrade a zatim i eksploatacije ovog lovca koji je svoju ulogu odigrao u kratkotrajnom blickrigu koji je nemačka soldateska sa svojim saveznicima sprovela protiv Kraljevine Jugoslavije aprila 1941. Posebnu vrednost knjige čine svedočenja i opisi borbi mladih pilota koji su leteli na ovim mašinama kao i izuzetan set fotografija. Knjiga je fantastično ilustrovana tehničkim crtežima od prvog prototipa do serijskih primeraka u razmerama 1/72, 1/48 i na posebna dva lista A3 formata u razmeri 1/32. Takođe, ono što je specifično kod svih izdanja MONOGRAPHS SPECIAL EDITION 3D serije je i u ovom slučaju prisutno a to su izuzetno precizni 3D crteži u boji, konstrukcije (npr. struktura ,,galebovog krila" na IK-2), nekih delova i sklopova (npr. motor Avia Hispano-Suiza HS 12Ycrs, topovskog i mitraljeskog naoružanja itd)  koji su urađeni izuzetno verno i umnogome doprinose boljem razumevanju i doživljaju cele knjige. Takođe, u knjizi su prisute i vanredno dobre 3D ilustracije IK-2 u različitim bojama i označavanjima (od prvog prototipa, preko serijskih ,,srebrnih", serijskih trobojnih u lovačkoj šemi do ZNDH farbanja). Sve tehničke crteže i 3D ilustracije potpisuje, očigledno veliki znalac ovog posla, Branislav J. Mirkov (odgovoran i za ilustracije u knjizi IK-3). Ikarus IK-2 je bio vazduhoplov koji nije napravljen u nekom velikom broju ali je ostavio ogroman i neizbrisiv trag u našoj vazduhoplovnoj istoriji. Knjiga o njemu je dugo čekana i najzad dočekana i to knjiga u kojoj je sve na jednom mestu. Ovo tvrdo koričeno izdanje  o našem IK-2 toplo preporučujem svima koje interesuje istorija vazduhoplovstva i tehnike a za maketare je definitivno najbolji izvor informacija koji nam je na raspolaganju. 



Objavljeno na sajtu Maketar PLUS
http://www.maketarplus.com/index.php/publikacije-publications/209-ikarus-ik-2

[YASIG]

Cela ideja konstrukcije se zasnivala na konstrukcionom rešenju čuvenog poljskog avijatičara i konstruktora Žigmunda Rafaela Pulavskog koji se proslavio upravo konstruisanjem lovca metalne konstrukcije sa tkzv. Galebovim krilom (po obliku a po nazivu Pulawski wing).

Bez želje za polemikom, samo jedna crtica, tehničke i terminološke istine radi, Ikarus IK-2 ( i njegov prethodnik IK L1) je bio klasični poduprti ramenokrilac (strut-braced shoulder-wing)  bez ikakve sličnosti sa krilom Pulawskog ili Galebovim krilom ( koji su takođe dve različite konfiguracije krila).
Tako da gore notirani navod, ne stoji.

[Miroslav Š.]

Hvala ti na komentaru Nešo.
U knjizi o kojoj sam napisao ovaj kratki prikaz stoji (citiram):
strana 8: ,,The project was completed in 1933, in time when the conception of the gull-wing monoplane fighter with powerfull engine and heavy armament represented a modern solution.

strana 9: Ispod fotografije na kojoj je PZL P.1 stoji napisano ,,In 1928 Pulawski designed a modern all-metal gull-wing fighter with an inline engine, PZL P.1. The P.1 was flown in 1929, and among few others, it was a basic role model for Serbian engineers" Tu je i fotografija Zigmunta Rafaela Pulavskog

strana 9: ,,...the Yugoslav Aviation Industry was capable at that time to quickly start and complete a series of the metal gull-wing fighters"

strana 13: ,,As a logical development of the parasols, high-wing airplanes appeared with the so-called "gull wing" which remained known as "Polish" or "Pulawski wing" named after the famous Polish engineer Zygmunt Rafal Pulawski, who designed the P-1 type, the first such fighter from 1929...
Novi pasus na istoj strani: The relatively new conception of the high-wing fighter with the "gull wing" was applied sucessfully, especially in the Republic of Poland... Besides them, the same conception fighters were produced by other countries. The French factory ANF Les Mureaux was the first one to accept the "Pulawski" wing... takođe se dalje navode zemlje u kojima su zaživeli projekti sa tim tipom krila (Čehoslovačka, Francuska, Nemačka, SSSR...and the Kingdom of Yugoslavia (Ikarus IK-L1 and IK-2)

U delu knjige pod nazivom IK-2 technical information na stranici 48 za krilo stoji: " Wings: The gull wings were constructed entirely out of metal with several steel tubes used for reinforcement."

Još na nekoliko mesta se spominju navedeni termini. Na termin koji si ti naveo nisam naišao u ovo knjizi. Naravno, postoji mogućnost da sam ga slučajno prevideo pa ako jesam molim te da mi ukažeš tačno gde se nalazi bez ikakve želje za polemikom.

[YASIG]

Pomenuti knjigu nemam i ne referišem se na nju, moja primedba je na definiciju IK-2 kao reprezenta letelice sa Galebovim krilom ,   ili sa Krilom Pulawskog ( aka Polish Wing), što se provlači kroz niz publikacija, domaćih i stranih.

Galebovo krilo ima "V" lom na gore i dijedar na dole. - poput  brojnih  jedrilica iz perioda 1930-1950 sa tom konfiguracijom .

Obrnuto Galebovo krilo ima "V" lom na dole i dijedar na gore. - Corsair , Štuka , He-112...

Krilo Pulawskog ima "V" lom na gore i poduprto je upornicama na mestu loma, ostatak nema dijedar, ravno je. Niz lovaca PZL ga ima.

Krilo IK-2 je u potpunosti ravno i samo ima promenu debljine aeroporofila poput uzora za IK-2 , ANF Mureaux 170 C1, variranje debljine aeroporofila ga ne čini Galebovim krilom, nedostaje kakakteristični  "V" lom .

Stoga, IK-2 jeste poduprti ramenokrilac  a ne avion sa Galebovim ili krilom Pulawskog.

Kako rekoh, ne referišem se na knjigu, već na Udžbenik vazduhoplovnih konstrukcija od Sime Milutinovića i Tehnika Vazduhoplovstva od Radmia Živkovića.

[Goran A.]

Jedan broj domaćih autora ne obraća mnogo pažnju na tehničku komponentu avijacije, više pažnje posvećuju istorijskim aspektima (a trebalo bi podjednako, jer da nema "žice i rascepke", ne bi bilo ni dokumenata u arhivama, a ni fotki po fijokama).
Otuda u knjigama pogrešna klasifikacija, terminološke zamene, pa i pogrešne ocene i procene zbog nepotpunog razumevanja raznih procesa i okolnosti.

Da bi krilo bilo galebovo, unutrašnji deo mora da bude bitno savijen na unutrašnjem delu prema trupu, što će reći - ramenjača mora biti savijena, pa oplata donjake i gornjake obavezno prati tako zadatu formu i ukupno daje izgled prelomljenog krila.

Ramenjača na IK-2 nije savijena, kao ni krilo, bez obzira na sužavanje prema trupu. Ovo nije jedini avion iz tridesetih godina koji je imao slično sužavanje prema unutrašnjim krajevima, pa ni njihova krila nisu klasifikovana kao galebova, a epitet se podvukao zbog utiska koji ostavljaju na posmatrača, nikako zbog konstruktivnih i tipoloških odrednica.

U našoj literaturi je IK-2 ponegde klasifikovan kao srednjekrilac, a zapravo spada u visokokrilce (ramenokrilci su podvrsta ove grupe aviona), sve to zbog pomenutog u gornjem pasusu.

[Miroslav Š.]

Gorane, hvala ti na komentaru

[YASIG]

Deda Mraz je i meni danas doneo (plaćeni) poklon, knjigu o IK-2, Book Depository, UK, EUR 26,02, poštarina uključena, (Božićni popust)  putovala tačno 30 dana.





Na prvi pogled, Kagerovski nivo i standard , bogato opremljeno, još bogatije ilustrovano.

Na drugi pogled, neke stvari mi "bodu oči" , uglavnom u grafičko-tehničko-crtačkom delu , ali o tome bih radije sa kolegama autorima.

Možda sam očekivao mnogo, naročito od fotografija, ali od 96 slika , 40 prikazuje Ik-2/(IK-L1) , a ja sam već ranije video 38 , dok dve "neviđene" predstavljaju viđen avion i događaj, iz drugog ugla.

Kad je pročitam, tokom praznika, možemo prokomentarisati.

U svakom slučaju, tu je sve što ste oduvek hteli da pitate  o IK-2 , za sada.

[mutayu]

U poslednje vreme su poceli, cak i u ozbiljnim tekstovima, da i Spitfajerovo krilo nazivaju obrnutim galebovim krilom zbog ono malo krivine izlazne ivice u blizini trupa. Mislim da je problem u nedostatku nase savremene terminologije i literature iz oblasti vazduhoplovnih konstrukcija.

[YASIG]

Kako rekoh, čitanje tokom praznika, gotovo.
Koga zanima jedan primerak, knjiga je ovde:
https://www.maketarskikutak.com/index.php/topic,25941.0.html

[Goran A.]

Nisam neki pristalica ove vrste ilustracija, zato što traže debelu dokumentaciju za crtanje. Atraktivno jeste ali ja nekako preferiram klasične tri projekcije da mogu da vidim gde nešto počinje i gde se završava. Ista priča i za sklopove. Naravno, ovo je moje mišljenje, stvar lične perspektive, nekome se dopada baš ovako kao u knjizi

[Warhawk]

Moramo uzeti u obzir i da je IK-2 relativno opskuran avion (posmatrano sa aspekta celokupnog WWII, svih država koje su učestvovale i sve tehnike koju su koristile),
Samim tim, obim originalnog materijala za publikovanje je prilično ograničen.

Da bi se ovo uopšte zvalo knjigom, a ne pamfletom, bio je potreban i nekakav 'filer' do broja strana tipičnog za ovu Kagero seriju.
U ovom slučaju to su 3D prikazi; protiv kojih lično nemam ništa ako su meni najbitniji izvor - fotografije - dovoljno dobrog kvaliteta.

Tek ako na fotki ne nađem ono što tražim, 'obratiću' se profilu ili 3D prikazu...